Πορτογαλία: Ποινικοποιείται η παρενόχληση γυναικών στο δρόμο

|
THESTIVAL TEAM

Στο Πόρτο, τη δεύτερη,μεγαλύτερη πόλη της Πορτογαλίας, δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εντοπίσουμε γυναίκες που δυσανασχετούν για την παρενόχληση που υφίστανται στο δρόμο.

«Μας λένε:«Έλα μια βόλτα μαζί μας».Ή μας προσβάλουν λέγοντας μας«είσαι καυτή». Μας κάνουν να αισθανόμαστε άβολα.»«Λένε Εισαι καυτή!Δε φαντάζεσαι τι μπορώ να σου κάνω!Δυστυχώς όλες οι γυναίκες έχουν ακούσει παρόμοια.» 

«Ενας άνδρας πιο μεγάλος από μένα μου είπε:Ελα εδώ Είσαι καυτή.Ελα κοντά μου.Εγω αρχισα να τρέχω γιατί φοβήθηκα»

«Αισθάνθηκα λίγο βρώμικη γιατί κανείς δε θέλει να δέχεται τέτοιου είδους επίθεση από καποιον που δεν γνωρίζει. Και μάλιστα από μεγαλύτερο άνδρα είναι χειρότερο.Είναι αηδιαστικό. Θα μπορούσα να είμαι κόρη του ή και εγγονή του.»

Οι γυναίκες με τις οποίες μιλήσαμε δέχθηκαν περενόχληση τους τελευταίους μήνες.Κι όμως το άρθρο 170 του πορτογαλικού Ποινικού Κώδικα που αφορά στην σεξουαλική παρενόχληση τροποποιήθηκε πριν από ένα χρόνο, προκειμένου να συμπεριλάβει τη σεξουαλική λεκτική κακοποίηση.

Από τώρα και στο εξής όποιος κάνει προτάσεις σεξουαλικού χαρακτήρα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης από 4 μήνες μέχρι ένα χρόνο .Σε θύματα κάτω των 14 ετών, η ποινή μπορεί να είναι μέχρι τρία χρόνια καθειρξης.

Πώς όμως μπορεί να αποδειχθεί λεκτική κακοποίηση και ως εκ τούτου,να επιβληθεί ο νέος νόμος; Ρωτήσαμε έναν ειδικό στο ποινικό δίκαιο.

«Εμείς θα πρέπει να αποδείξουμε, προκειμένου να υπάρξει καταδικαστική απόφαση, ότι, πρώτον, το θύμα είχε επηρεαστεί από την εν λόγω πρόταση. Δεύτερον, ότι υπήρχε πρόταση με σεξουαλικό περιεχόμενο. Αν κάποιος λέει ότι μια γυναίκα είναι όμορφη ή κάνει ένα κομπλιμέντο για οποιοδήποτε μέρος του σώματος της,αυτό δεν συνιστά πρόταση με σεξουαλικό περιεχόμενο»,λέει ο καθηγητής ποινικού δικαίου Αντρέ Λαμάς Λέιτε.

Αλλά οι γυναίκες που συναντήσαμε στο δρόμο δεν είχαν ακούσει για την τροποποίηση του νόμου …«Νομίζω ότι οι άνθρωποι πρέπει να ενημερωθούν. Δεν ξέρω αν
αυτή η πληροφορία έφθασε σε όλους. Όχι πάντως σε μένα. Δεν ήξερα τίποτα.»

Η παρενόχληση στο δρόμο συνεχίζεται με αμείωτη ένταση στην Πορτογαλία.Τα σχόλια όπως «είσαι πολύ καυτή» δεν ποινικοποιούνται από τη νομοθεσία δεδομένου ότι το περιεχόμενό τους δεν είναι απροκάλυπτα σεξουαλικό.
«Δεν υπάρχει θέμα κανοντας αυτά τα σχόλια.Είναι κομπλιμέντο.Δε νομίζω πως είναι έγκλημα.»

Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι δεν έγινε η κατάλληλη ενημέρωση του κοινού για την τροπολογία αυτή. Αρκετά μέσα ενημέρωσης είπαν πως οι φιλοφρονήσεις προς το γυναικείο φύλο ποινικοποιήθηκαν. Με βάση αυτή την ψευδή ερμηνεία, τα social media κοροιδεψαν την αλλαγή του νόμου. Αρκετές νομικοί επέκριναν επίσης την τροπολογία.Ωστόσο αυτός ο καθηγητής ποινικού δικαίου θεωρεί ότι ήταν απαραίτητο, ακόμα κι αν έχει αμφιβολίες σχετικά με την επιβολή του.

«Δεν προβλέπω ότι θα υπάρξουν πολλές καταδικαστικές αποφάσεις σε σχέση με αυτό το έγκλημα για δύο λόγους. Πρώτον, είναι ένα ημι-δημόσιο έγκλημα για το οποίο θα πρέπει να υποβάλετε καταγγελία.Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι η διατύπωση των προτάσεων με σεξουαλικό περιεχόμενο είναι ένα έγκλημα. Ως εκ τούτου, συχνά, το βλέπουν ως φλέρτ, ως φιλοφρόνηση»,εξηγεί ο καθηγητής ποινικού δικαίου Αντρέ Λαμάς Λέιτε

Το euronews.com ρώτησε τις αρχές αν έχουν ήδη λάβει καταγγελίες για αυτό το έγκλημα. Μας απάντησαν ότι δεν μπορούσαν να παρέχουν τα στοιχεία αυτά, καθώς οι αριθμοί αναφέρονται σε όλες τις περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης και όχι μόνο στη σεξουαλική λεκτική κακοποίηση.

Η οργάνωση UMAR που ασχολείται με την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών ήταν η πρώτη που υπερασπίστηκε την ποινικοποίηση της σεξουαλικής λεκτικής βίας στην Πορτογαλία το 2011. Γι ‘αυτούς η τροποποίηση δεν είναι αρκετή. Οι ακτιβιστές θα ήθελαν όλες οι μορφές της σεξουαλικής παρενόχλησης να περιλαμβάνονται σε ένα μόνο νόμο και να μην καλύπτονται από διάφορα άρθρα του Ποινικού Κώδικα και του Εργατικού Δικαίου.

«Η τροποποίηση αυτή δεν είναι αρκετή για την προστασία των θυμάτων, όσον αφορά την απόδειξη του εγκλήματος. Είμαστε υπέρ της ποινικοποίησης της σεξουαλικής παρενόχλησης σε δημόσιους χώρους και στο χώρο εργασίας σε ένα μόνο νόμο.»
τονίζει η Τατιάνα Μέντες, μέλος της οργάνωσης UMAR.

Γνωρίζοντας ότι τροποποιώντας το νόμο δεν είναι αρκετό για να αλλάξουν νοοτροπίες και συμπεριφορές,η οργάνωση UMAR έχει εργαστεί με σχολεία από το 2008 για να εκπαιδεύσει τα παιδιά σχετικά με τη βία κατά των γυναικών.«Για να δουλέψετε αυτά τα θέματα με τους νέους στα σχολεία χρησιμοποιούμε την τέχνη ως παιδαγωγικό εργαλείο, διότι με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να εμπλέξουμε συναισθηματικά τους νέους ανθρώπους και είναι πιο εύκολο να επιτευχθούν αλλαγές στη συμπεριφορά και τη στάση τους.»

Οι ακτιβιστές λένε ότι έχουν παρατηρήσει μια θετική αλλαγή στις συμπεριφορές και στάσεις απέναντι στη βία κατά των γυναικών σε 13% των μαθητών ηλικίας 12 έως 18 ετών.

Ακολουθήστε το Thestival στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από τη Θεσσαλονίκη, την Ελλάδα και τον κόσμο.